Bullish trend, bazarın yüksələn bir mərhələsində müşahidə olunan artım dövrüdür. Lakin, hər yüksəlişin bir sonu olur və zamanla bullish trendin sona çatması baş verir. Bu, bazar aktivlərinin qiymətinin dayanması və ya tərsinə dönməsi ilə nəticələnə bilər. Bullish trendin sona çatması, ticarətçilər və investorlar üçün kritik bir andır, çünki bu, bazarda yeni bir düzəliş və ya aşağı meylin başlanğıcı ola bilər.
Bu məqalədə, bullish trendin sona çatmasının səbəblərini və onu müəyyən etməyə kömək edən göstəriciləri müzakirə edəcəyik.
1. Bullish trendin yavaşlaması və sona çatması: Nələrə diqqət etməliyik?
Bullish trendin sona çatması bir neçə səbəbdən baş verə bilər. Bu zaman bazarda qiymət artımının sürəti azalır və qiymətlər artıq əvvəlki səviyyələrinə yaxınlaşır.
a. Tələbin azalması və təklifin artması
Bullish trendin davam etməsi üçün bazarda tələbin təklifdən üstün olması lazımdır. Lakin zamanla, bazara daxil olan təklif artmağa başlayır və tələbin artması dayanır. Bu vəziyyət qiymətlərin yüksəlməsini ləngidir və nəticədə bullish trendin sona çatmasına səbəb olur.
Səbəb: Alıcıların sayı azalır, satışların miqdarı artır və qiymətlər yüksəlməkdə çətinlik çəkir.
b. İnvestorların ümumi psixoloji dəyişiklikləri
Bazarın bullish vəziyyətində investorlar ümumiyyətlə optimist olurlar. Lakin zamanla, bazardakı həddindən artıq optimizm və ya bəzi qeyri-müəyyənliklər investorların riskdən qorxmasına və satışa keçməsinə səbəb olur. Bu, qiymətlərin dayandığı və ya tərsinə dönməyə başladığı anı işarə edir.
Səbəb: Yüksələn qiymətlər və qlobal bazarlardakı qeyri-müəyyənliklər investorların bazara olan güvənini azaldır.
c. Tədricən zəifləmiş göstəricilər
Bullish trendin davam etməsi üçün bəzi texniki göstəricilərin də uyğun olması vacibdir. Lakin, qiymət artımının müəyyən bir həddə çatması ilə göstəricilər zəiflə bilər. RSI (Relative Strength Index) və MACD (Moving Average Convergence Divergence) kimi göstəricilər aşırı alındığını və düzəlişin başlamaq üzərə olduğunu göstərə bilər.
Səbəb: RSI göstəricisi 70 və daha yüksək olduğu zaman, bu, aktivin artıq aşırı alındığını və qiymətlərin tərsinə dönməyə başladığını işarə edə bilər.
2. Bullish trendin dayanması və tərsinə dönüşünə işarə edən göstəricilər
Bullish trendin sona çatmasında, bəzi texniki və fundamental göstəricilər ticarətçilərə qiymətlərin daha da yüksəlməyəcəyini və ya aşağı düşməyə başlayacağını xəbərdar edə bilər.
a. Hərəkətli orta kəsişməsi
Hərəkətli ortaların kəsişməsi, bazar meylinin dəyişməsini müəyyən edən ən əsas göstəricilərdən biridir. 50 günlük hərəkətli orta, 200 günlük hərəkətli ortanı aşağı kəsdiyində, bu, bearish (aşağı) trendin başlaması ilə əlaqələndirilir və bullish trendin sona çatdığına işarə edir.
Göstərici: 50 günlük hərəkətli orta 200 günlük hərəkətli ortanı aşağı kəsdikdə, bu, bearish dönüşün başlanğıcı ola bilər.
b. RSI göstəricisi və aşırı alım
RSI, qiymətin artıq aşırı alındığını və düzəlişin yaxın olduğunu göstərən bir göstəricidir. RSI 70-dən yuxarı olduqda, bu, qiymətlərin artıq yüksək olduğunu və yavaşlama və ya tərs dönüşün gözlənildiyini bildirir.
Göstərici: RSI 70 və daha yüksək olduğu zaman, bu, qiymətlərin çox yüksək olduğunu və düzəlişin baş verə biləcəyini göstərir.
c. Həcmin azalması
Qiymətlərin artdığı dövrün sonunda həcmin azalması bullish trendin sona çatdığına işarə edir. Yüksələn qiymətlər və azalan ticarət həcmi, bazarın zəifləmiş olduğunu və ya tələbin azaldığını göstərir. Bu vəziyyət qiymətlərin dayandığı və ya tərsinə dönməyə başladığı bir işarə ola bilər.
Göstərici: Həcm azaldıqca, bazarda tələbin zəiflədiyini və bullish trendin sona çatma əlamətləri göstərdiyini görmək mümkündür.
d. Fibonacci retracement və dəstək səviyyələrinin qırılması
Fibonacci retracement səviyyələri, qiymətlərin geri çəkilmələrini izləməyə kömək edir. Bullish trendin sona çatması zamanı qiymətlərin 38.2%, 50% və ya 61.8% Fibonacci səviyyələrindən birində dəstək tapmaması, qiymətlərin tərsinə dönməyə başladığını göstərə bilər.
Göstərici: Fibonacci səviyyələrindən dəstək alınmadığı halda, qiymətlərin aşağı yönə dönməsi ehtimalı artır.
3. Bullish trendin sona çatmasının riskləri
Bullish trendin sona çatması, investorlar və ticarətçilər üçün riskləri artırır. Qiymətlərin yüksək olduğu zamanlarda daha çox alqı-satqı edilməsi, ticarətçilərin itkilərə məruz qalmasına səbəb ola bilər. Bu səbəbdən, risk idarəetməsi mühüm rol oynayır.
a. Düzəlişlər və korreksiya
Bullish trendin sona çatması, düzəlişlərin və bazarda tərsinə dönmənin baş verməsinə səbəb ola bilər. Bu düzəlişlər qiymətlərin əvvəlki səviyyələrə geri qayıtmasına və ya daha da aşağı düşməsinə səbəb olur.
b. Psixoloji etkilər
Investorlar və ticarətçilər, qiymətlərin artdığı dövrün sonunda satışa keçərkən, psixoloji təsirlərlə qarşılaşa bilərlər. Tələbin zəifləməsi və qiymətlərin tərsinə dönməsi bazarda panikaya səbəb ola bilər.
Bullish trendin sona çatması, ticarətçilər və investorlar üçün çətin bir dövr ola bilər. Bu, qiymətlərin dayandığı və ya tərsinə dönməyə başladığı anları əhatə edir. Lakin, doğru göstəricilərin izlənilməsi və düzgün risk idarəetməsi ilə bu keçid dövründə də uğurlu qərarlar vermək mümkündür. Ticarətçilər, hər zaman bazarı diqqətlə izləməli, göstəriciləri nəzərdən keçirməli və uyğun strateji qərarlar almalıdırlar.