Wyckoff metodu, maliyyə bazarlarında ticarət etmək və bazar hərəkətlərini dəqiq analiz etmək üçün istifadə olunan çox populyar bir strategiyadır. Bu metodun yaradicısı Richard D. Wyckoff maliyyə bazarlarında uzun illər təcrübə qazanmış, bazar manipulyasiyalarını öyrənmək üçün çox vaxt sərf etmişdir. Wyckoff metodunun məqsədi bazarı daha aydın şəkildə anlamaq, qiymət hərəkətlərini izah etmək və süməriyətli ticarət qərarları almaqdır.

20-ci əsrin başlarında Richard D. Wyckoff öz araşdırmalarına və bazar təhlillərinə başladı. O, Wall Street-in işləm prinsiplərini araşdıraraq böyük oyunçuların (böyük fondlar və şirkətlər) bazarda manipulyasiya etdiyini anlayıb. Wyckoff metodu bu manipulyasiyaları öyrənərək kiçik investorların da eyni istiqamətdə hərəkət etməsini mümkün edir.
Wyckoff metodunun əsas prinsipləri
Wyckoff metodu üç əsas prinsipə dayanır:
- Təklif və tələbat (Supply and Demand): Qiymətin yüksəlməsi tələbin təklifdən artıq olmasına, enməsi isə təklifin tələbdən artıq olmasına bağlıdır. Wyckoff metodu bu balansı izləyərək qiymət hərəkətlərini proqnoz edir.
- Səbəb və nəticə (Cause and Effect): Böyük bazar hərəkətləri adətən uzunmüdətli yığım (accumulation) və ya paylama (distribution) proseslərində yaranır. Uzun bir yığım prosesi nəticədə yüksələn trend yaradır, paylama prosesi isə enən trendlə sonlanır.
- Səylə nəticənin uyğunluğu (Effort and Result): Həcm (volum) və qiymət hərəkəti arasındakı uyğunluq izlənərək bazar manipulyasiyaları aşkarlana bilər. Misal ün, həcm çox yüksək olduqda qiymət az hərəkət edirsə, bu, manipulyasiya ola biləcəyini göstərir.
Bazar mərhələləri (Wyckoff Phases)
Wyckoff metodunun əsasını bazarın dörd əsas mərhələyə bölüməsi təşkil edir:
- Yığım mərhələsi (Accumulation Phase): Bu mərhələdə böyük oyunçular qiymətin dəstək səviyyəsində sövdələr aparır. Qiymət az miqdarda dəyişir, bazar sabitlikdə olur. Bu mərhələnin sonu çıxış (breakout) ilə nəticələnir.
- Yüksələn trend (Markup): Yığım prosesinin ardıncə qiymət yüksəlməyə başlayır. Böyük oyunçuların topladığı aktivlər qiyməti yuxarı dartır.
- Paylama mərhələsi (Distribution Phase): Qiymət maksimuma çatdıqda böyük oyunçular öz aktivlərini satırlar. Qiymət çox dəyişməyən dar diapazonda olur.
- Eniş trend (Markdown): Paylama prosesi bitdikdən sonra qiymət enməyə başlayır. Kiçik investorlar bu mərhələdə panik satışlar edə bilər.
Wyckoff sxemləri
Wyckoff metodunda çox əhəmiyyətli iki sxem vardır:
- Yığım sxemi (Accumulation Schematic): Bu sxem böyük oyunçuların alış prosesini izah edir. Yığım prosesinin sonunda qiymət yuxarı istiqamətdə hərəkət edir.
- Paylama sxemi (Distribution Schematic): Bu sxem böyük oyunçuların satış prosesini izah edir. Qiymət çökən trendə daxil olur.
Wyckoff metodunda spesifik elementlər əsas şkilli çözümlər verir. Əsas elementlər bunlardır:
- PS (Preliminary Support): Dəstək səviyyəsi formalaşır.
- SC (Selling Climax): Satış prosesinin zirvəsidir.
- AR (Automatic Rally): Qiymət avtomatik yuxarı düzəldilir.
- ST (Secondary Test): Qiymət test edilir.
- SOS (Sign of Strength): Bazar yüksələn trendə daxil olur.
Wyckoff metodu bazarın hansı mərhələdə olduğunu təyin edərək sövdələr etməyi təklif edir.
- Yığım mərhələsində: Alış (buy) etmək.
- Paylama mərhələsində: Satış (sell) etmək.
Wyckoff metodunun effektiv istifadəsi üçün bazarı yaxşı izləmək, qiymət hərəkətlərini analiz etmək və böyük oyunçuların izini tapmaq şərtlərdir.
Wyckoff metodu maliyyə bazarlarında qiymət hərəkətlərini anlamaq və bazarı manipulyasiya edən böyük oyunçuları izləmək üçün etibarlı strategiyadır. Bu metod bazarı daha dəqiq analiz etmək və daha dərindən anlamaq üçün çox faydalıdır. Wyckoff metodu ilə tanış olmaq və öz ticarətinizə tətbiq etmək bazarı daha effektiv idarə etməyinizə kömək edəcəkdir.