Forex brokeri, alıcının mövqeyini satıcı ilə uyğunlaşdıran maliyyə vasitəçisidir. Market maker (bazar yaradan) kimi də tanınan broker, treyderlərə xarici valyutaları alıb-satma imkanı verən ticarət platformaları təqdim edir.

Forex sözü “foreign exchange” (xarici valyuta mübadiləsi) ifadəsinin qısaldılmış formasıdır. Broker isə alıcı və satıcı arasında əməliyyatları həyata keçirən vasitəçidir və bunun qarşılığında müəyyən komissiya əldə edir.

İndi forex bazarını anladığını və brokerlərin daha effektiv ticarət üçün vacib olduğunu bildiyini nəzərə alsaq, gəlin forex brokerinin əslində nə olduğunu və əməliyyatları necə icra etdiyini daha yaxından araşdıraq.

Bazarda müxtəlif növ brokerlər mövcuddur. Onları sığorta, daşınmaz əmlak, maliyyə və forex sahələrində tapa bilərsiniz. Forex brokerini tam anlamadan əvvəl, bilməlisiniz ki, broker pərakəndə treyderlərlə qlobal banklararası bazar arasında vasitəçidir.

Banklararası bazar (Interbank Market) – bankların bir-biri ilə ticarət apardığı sistem və ya şəbəkədir. Nüfuzlu forex brokerləri, məsələn, Aron Groups, müxtəlif banklarla əlaqədə olur və müştərilərinə ən yaxşı mümkün qiymətləri təqdim etmək üçün kredit xətləri yaradır. Aron Groups bir neçə bankdan qiymət məlumatları alaraq, hər zaman ən yaxşı bazar qiymətini təklif etməyə çalışır.

Brokerlərin əsas gəlir mənbəyi spred adlanır.
✔️ Spred – alış və satış qiyməti arasındakı fərqdir.
✔️ Bunun sayəsində forex brokerləri fond birjasındakı brokerlərdən fərqli olaraq komissiyasız ticarət təklif edə bilirlər.
✔️ Bu səbəbdən həm yeni başlayanlar, həm də peşəkar treyderlər forex bazarını daha cəlbedici hesab edirlər.

Qısaca desək, forex brokeri treyderlə qlobal bank sistemi arasında etibarlı bir körpüdür.
Forex brokerinin əsas vəzifəsi sizi yalnız banklararası bazara bağlamaq deyil, həm də forex likvidliyinə çıxışınızı təmin etməkdir.
Bank sistemi, treyderlərin bazara daxil olması üçün bir keçid rolunu oynayır.

Forex ticarət brokerləri ticarət masası (Market Maker) və ya non-dealing desk olaraq fəaliyyət göstərir. Birinci halda, Forex brokeri bazar yaradır və müştərilərinə qiymətlər təqdim edir, bu qiymətlər banklararası bazardan təklif edilən qiymətləri əks etdirir. İkinci halda isə, Forex brokeri müştərilərinin sifarişlərini likvidlik təminatçısına yönləndirir və likvidlik hovuzundan ən yaxşı təklifi müştərilərinə təqdim edir.

Non-dealing desk olaraq fəaliyyət göstərən brokerlər, ümumiyyətlə ECN (Elektron Kommunikasiya Şəbəkəsi) və DP (Birbaşa Protokol) əməliyyatlarına imkan verir. Bununla yanaşı, fərqli növ brokerlər non-dealing şərtləri ilə işləyərək nəticədə hibrid Forex brokerlərinə çevrilir.

Brokerlik şirkətinin növünə görə fərqli hesab növləri təklif olunur. ECN hesabları, DP hesabları, sabit spredlər, dəyişkən spredlər və s. bunun sadə nümunələridir.

Lakin, bu günkü Forex brokerlərinin ən təsirli cəhəti odur ki, onlar artıq yalnız Forex brokerləri deyillər. Hal-hazırda Forex broker hesabları yalnız valyuta bazarlarına deyil, həm də dünyanın müxtəlif maliyyə bazarlarına (məsələn, xammallar – neft, qızıl, gümüş) çıxış imkanı təmin edir.

Ən önəmlisi isə, treyderlər bu bazarlara tək bir ticarət hesabı ilə daxil ola bilərlər. Bu, nəticədə investorlara daha geniş diversifikasiya imkanı və mövqeləri üçün daha çox ticarət fürsəti təqdim edir.

Forex brokerləri tərəfindən təklif olunan maliyyə alətləri (məsələn, valyuta cütləri, xammallar, kriptovalyutalar, indekslər və s.) Forex idarəetmə panelini təşkil edir. Hər bir alət iki qiymətə malikdir – almaq və satmaq qiymətləri.

İki qiymət arasındakı fərqə spred deyilir və bu, Forex brokerinin pul qazanmasının əsas yollarından biridir. Spred, bazara daxil olmaq üçün tutulan bir ödənişdir və ticarət hesabının növünə görə sabit və ya dəyişkən ola bilər.

Məsələn, ECN və DP hesabları dəyişkən spredlərə malikdir, çünki bu iki hesab real bazar şəraitini əks etdirir. Banklararası bazardakı şərait ticarət günü ərzində çox fərqli ola bilər – bəzi anlarda aktivlik az, bəzi anlarda isə çox yüksək bazar volatilliyi ola bilər.

Buna görə də, spredlər də fərqlənir. Məsələn, ABŞ-da Nonfarm Payrolls (NFP) kimi vacib iqtisadi məlumatlar yayımlandığı zaman spredlər genişlənir (dəyişkən spredli hesabda) və volatillik azaldıqca daralır.

Bir neçə likvidlik təminatçısına çıxışı olan Forex brokeri, müştərilərinə daha yaxşı spredlər təklif edə bilər, amma yalnız bir likvidlik təminatçısına malik olan Forex brokerinin spredləri daha geniş olacaqdır.

Treyderlər yalnız sorğu qiymətini alarkən və satış qiymətini satarkən istifadə edə bilərlər. Beləliklə, mövqe açıb bağlayaraq, treyderlər Forex brokeri tərəfindən istifadə edilən spredi ödəniş kimi ödəyirlər.

Bəzi ticarət hesablarında komissiyalar da mövcuddur. Bəzi hallarda, hər bir əməliyyat üçün komissiya təyin edilir və bu, ticarət həcmi ilə birbaşa əlaqəlidir – nə qədər böyük həcmlə ticarət edirsinizsə, komissiya da bir o qədər yüksək olur. Bəzi digər hallarda isə, ticarət hesabında komissiya tutulmur, lakin bu cür hesablar adətən daha geniş spredlər təklif edir.

Forex brokerlərinin pul qazanmasının başqa yolları da mövcuddur. Lakin, bu iki əsas yol – spredlər və ya komissiyalar – ən əsas olanlardır.

Siz forex bazarında valyutaları dəyişdirmək üçün yer alırsınız, yəni müəyyən bir valyutanın müəyyən bir məbləğini almaq və ya satmaq istəyirsiniz. Əslində, o valyutayı əldə etmək üçün birisi həmin valyutayı satmalıdır, və əgər siz valyutayı satmaq istəyirsinizsə, həmin valyutayı alacaq bir alıcı olmalıdır. Ideal şəraitdə, çox sayda insan sizin satmağa çalışdığınız valyutanı almağa hazırdır və təbii olaraq, siz onu satmaqda çətinlik çəkməyəcəksiniz. Və ya əgər çox sayda insan müəyyən bir valyutayı satırsa, siz həmin valyutanı ala bilərsiniz.

Sadə desək, bazarda çox sayda alıcı və satıcı olduğu zaman, bazar likvid adlanır. Likvid bazar həmişə müəyyən bir valyuta və ya xammal üçün alıcı və satıcıya sahibdir.

Lakin, forex likvidliyindən danışarkən bazarda başqa bir faktor da mövcuddur; bu, böyük əl olan şəxslərdir. Məsələn, siz valyuta almaq istəyirsinizsə, çox sayda kiçik satıcı yerinə, bəzi satıcılar həmin valyutayı böyük miqdarlarda satır. Amma bu satıcılar kimdir? Forex bazarında biz bu satıcıları likvidlik təminatçıları adlandırırıq. Böyük banklar və maliyyə institutları, valyutaları böyük miqdarda ticarət edənlər, həmçinin likvidlik təminatçıları adlanır. Bu likvidlik təminatçıları o qədər böyük miqdarda ticarət edirlər ki, hər zaman onlarla ticarət etmək mümkündür.
Forex və ya valyuta mübadiləsi bazarı 24 saat, həftənin 7 günü açıqdır. Forex brokeri yalnız bir alıcı ilə satıcıyı və ya əksinə əlaqələndirən bir vasitəçi olmaqdan daha çoxdur. Forex brokeri, valyutaların istiqaməti barədə məlumat və təxminlər toplamaq, həmçinin texniki analiz aparmaq üçün mükəmməl bir yerdir.

Mükəmməl bir Forex brokeri, məsələn, Aron Groups həmişə ən son xəbərlər və təhlillərə çıxışa sahib olacaqdır.

Forex ticarətinin böyük bir hissəsi məşhur valyuta cütləri arasında aparılır, məsələn, ABŞ dolları (USD), avro (EUR), funt sterlinqi (GBP), Yapon yeni (JPY), Avstraliya dolları (AUD), Yeni Zelandiya dolları (NZD), Kanada dolları (CAD) və İsveçrə frankı (CHF).

Bir Forex brokerinin ən cazibədar təkliflərindən biri fond təmin etməsidir. Aron Groupsda siz valyuta cütlərinin qiymət təkliflərini görə, bazarı analiz edə və 1:1000 leveraj nisbəti ilə əməliyyatlar apara bilərsiniz. Bu halda, siz Aron Groupsdan alınan borc fondu ilə valyuta cütləri ilə ticarət edirsiniz.

Leverajla ticarət etmək, deməkdir ki, tək başınıza deyilsiniz və Forex brokerinizin dəstəyi ilə sərfəli hesab etdiyiniz uzun və ya qısa mövqelər aça bilərsiniz; lakin, brokerin, sizin kapitalınızın tamamilə itirilməsi riskini nəzərə alaraq hərəkət etməniz vacibdir.

Forex bazarı, dünyanın ən likvid və dinamik maliyyə bazarlarından biridir və doğru broker seçimi ticarət uğurunun açarlarından biridir. Bir Forex brokeri yalnız bir vasitəçi deyil, həm də ticarətə başlamaq və bazarda effektiv şəkildə fəaliyyət göstərmək üçün vacib bir tərəfdaşdır. Brokerin təklif etdiyi xidmətlər, spredlər, komissiyalar və leveraj nisbətləri ticarət strategiyanızı formalaşdırmaqda mühüm rol oynayır.

Məqalədə izah etdiyimiz kimi, Forex brokerləri bazar şəraitinə və müştərilərinin tələblərinə uyğun müxtəlif növ hesablar və xidmətlər təklif edir. Bunlar arasında ECN və DP hesabları, həmçinin sabit və dəyişkən spredlər kimi fərqliliklər mövcuddur. Yaxşı bir Forex brokeri, müştərilərinə yalnız əlverişli qiymətlər və geniş bazar imkanları təklif etməklə qalmır, həm də onlara bazar təhlili və məlumat dəstəyi ilə kömək edir.

Son olaraq, Forex ticarəti ciddi risklər daşıyır və bu bazarda müvəffəqiyyətli olmaq üçün doğru broker seçimi qədər, düzgün təhlil və strategiyaların da vacib olduğunu unutmamalısınız. Forex brokerlərinin təklif etdiyi likvidlik və leveraj imkanları ilə ticarət etmək, həm böyük qazanc, həm də itki riskləri yaradır. Hər zaman bazarı yaxşı öyrənin, risklərinizi düzgün idarə edin və yalnız etibarlı brokerlər ilə işləyin.